معرفی شهرستان آبدانان
شهرستان آبدانان با مرکزیت آبدانان در استان ایلام ودر غرب ایران واقع در جنوب ایلام واقع شده است. از نظر جغرافیایی این شهرستان در میان دو کوه کبیر کوه و دینارکوه قرار گرفته که این جغرافیا از عوامل مهم عدم پیشرفت صنعتی شهرستان آبدانان است. راه ارتباطی این شهر به دره شهر و مرکز استان یک مسیر بسیار پرپیچ و خم و خطرناک است که از دل کبیرکوه می‌گذرد. شهرستان آبدانان از بخشهای مرکزی، سرابباغ و مورموری تشکیل شده‌است. اما به جز بخش مرکزی دیگر بخشها به دلیل تازه مدنیت یافتن از خصوصیات شهری زیادی برخوردار نیستند. شمال و جنوب شهرستان درای جغرافیای کوهستانی است و بیشتر طبیعت آن پوشیده از جنگل بلوط می‌باشد ولی بخشهای جنوبی به صورت دشت بوده و دارای خاک حاصلخیز برای کشاورزی می‌باشند. به طور متوسط شهرستان از نظر آب و هوایی نسبتاً معتدل است و از غرب و جنوب با شهرستان دهلران، از شمال شرقی با شهرستان دره شهر، از جنوب شرقی با شهرستان اندیمشک همسایه‌است.
از آثار باستانی بخش مرکزی این شهرستان می‌توان به قلعه باستانی هزاردر معروف به قلعه سیس اشاره نمود که در انتهای هزاردر واقع است. این قلعه به عقیده باستان شناسان از بناهای دوره ساسانی می‌باشد که متأسفانه به دلیل بی‌توجهی مسئولین امر و نیز عدم رعایت مردم منطقه دچار تخریب زیاد گردیده و در محیط اطراف آن به فاصله ۱۰ متر اقدام به ساخت و ساز شده و حتی ساختماهای دولتی نظیر مدارس در آن محل احداث گردیده که مزید بر علت گردیده‌است. همچنین از مناطق باستانی دیگر این شهرستان می‌توان به قلعه معروف به قلعه تپه اشاره نمود که در روستای پشت قلعه واقع در ۳ کیلومتری حومه شهر واقع گردیده‌است. از دیگر مناطق باستانی می‌توان قلعه و شهر تاریخی جولیان واقع در شمال دهستان چم کبود و قلعه هزارانی را نام برد. از دیگر نقاط تفریحی ابدانان می‌توان به مناطق زیبا و دیدنی دهستان چم کبود از جمله کوه زیبای کر و دت. دول پهنه. نثار. تنگهٔ خرسی و اب برده رودخانه‌های دایمی موجلسون وخرینه و آب بند چم کبود اشاره کرد. همچنین از نقاط تفریحی و سیاحتی آبدانان هم می‌توان به دریاچه دوقلوی سیاه گاو و تفریحگاه سراب آبدانان اشاره کرد. ساکنین شهرستان در بخشهای کشاورزی، دامداری، خدمات و صنعت اشتغال دارند. این شهرستان دارای معادن نفت و گوگرد و چشمه‌های آبگرم است. شهرستان آبدانان به لحاظ نظامی و کشاورزی و دامداری و توریسم اهمیت دارد. در این منطقه منابع کانی فراوان مانند نفت و گوگرد و زاج وجود دارد و به خاطر آب فراوان و وجود جنگل‌ها و مراتع دارای زمین‌های مستعد کشاورزی و دام داری است. گویشهای رایج در شهرستان و حومه به ترتیب جمعیت گویشوران شامل: کردی، لکی و لری می‌باشند.
زبان و گویش
براساس نتایج پژوهش میدانی علی اکبری استاد دانشگاه ایلام و اریک آنونبانی زبان‌شناس کانادایی که در مقاله‌ای تحت عنوان «توزیع زبانی در استان ایلام، ایران» در مجله مطالعات ایرانی به زبان انگلیسی چاپ شده است و نقشه‌های حاصله، اکثریت ساکنان شهرستان به زبان کُردی جنوبی یا همان کُردی (ایل کُرد) تکلم می‌کنند اما اقلیتی از گویشوران زبانهای لری (بخش مورموری) , (کُردی لکی),عربی در بخشهایی از این شهرستان وجود دارند. کُردی این منطقه در تقسیم‌بندی کُردی جنوبی مناطق کرد نشین قرار دارد. لهجه آبدانانی به عنوان زیرشاخه‌ای از زبان کُردی و گویش کُردی جنوبی، توسط ساکنان و طوایف آبدانان و بخش زیادی از نواحی آن شهرستان (که به ایل کُرد یا کُردعالی مشهورند)؛ در شهر آبدانان و نواحی اطراف آن (بخش مرکزی) و بخش سراب باغ تکلم می‌شود.
موقعیت جغرافیایی
از شمال شرقی با شهرستان دره شهر، از شمال با شهرستان ملکشاهی و بخش میمه دهلران، از غرب و جنوب با شهرستان دهلران و از جنوب شرقی با شهرستان اندیمشک همسایه‌است.
طبیعیت و دما
آبدانان به دلیل وجود دو کوه کبیرکوه و دینارکوه از مناظر طبیعی بکر و پوشیده از درختان بلوط، بادام کوهی پسته کوهی، زالزالک و انجیر کوهی و گیلاس وحشی و … برخوردار است. مهم‌ترین ارتفاعات این شهرستان کبیر کوه و دینار کوه هستند و این شهرستان را در خود محصور کرده‌اند.
منطقه حفاظت شده بین‌المللی دینارکوه
منطقه دینارکوه طی مصوبه شماره ۲۱۷ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۸۰/۷/۲۵ با وسعت ۴۰۵۷۹ هکتار بعنوان منطقه حفاظت شده جنگلی به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است.[۳]
آثار باستانی
از آثار باستانی بخش مرکزی این شهرستان می‌توان به قلعه باستانی هزاردر معروف به قلعه سیس اشاره نمود که در انتهای هزاردر واقع است. این قلعه به عقیده باستان شناسان از بناهای دوره ساسانی می‌باشد که متأسفانه به دلیل بی‌توجهی مسئولین امر و نیز عدم رعایت مردم منطقه دچار تخریب زیاد گردیده است.
معادن
این شهر ستان دارای معادن عظیم نفت، گاز، گوگرد، چشمه‌های آبگرم… است.
گردشگری
شهرستان آبدانان دارای مناطق گردشگری زیادی می‌باشد که از جمله آنها می‌توان به سه آبشار زیبای ماهوته، خروزان و تختان اشاره کرد.[۶] همچنین زیبایی این شهرستان در ایام عید نوروز منطقه میان وار از توابع روستای ماسپی توجه مسافران رو دوچندان می‌کند.
فرودگاه
فرودگاه نظامی شهرستان آبدانان یکی از فرودگاه‌های فنی و دارای شرایط و استانداردهای ملی است که در سال ۱۳۵۲ به منظور مقاصد نظامی و استفاده‌های ترابری و لجستیکی نیروی هوایی احداث شده است. این فرودگاه در چهار کیلومتری شرق شهر آبدانان در دوران جنگ ۸ ساله نیز مورد استفاده‌های تدارکاتی و عملیاتی قرار می‌گرفت.
بازدیدها: 53
